Mamografski pregled dojki

Mamografija je medicinska procedura snimanja dojke koji koristi niske doze rendgenskih zraka za rano otkrivanje raka - pre nego što žene iskuse simptome - kada je najizlečiviji.

Važno je da pacijentkinja obavesti svog doktora o svim simptomima ili problemima dojke, prethodnim operacijama, upotrebi hormona, o postojanju porodične ili lične istorije raka dojke i ako postoji mogućnost da je trudna.

Šta je mamografija i koje vrste postoje?

Mamografija je specijalizovano medicinsko snimanje koje koristi malu dozu rendgenskih zraka, kako bi se prikazala unutrašnjost dojki. Mamografski pregled, koji se naziva mamograf, pomaže u ranom otkrivanju i dijagnostici bolesti dojke kod žena koje nemaju simptome. Takođe se mogu koristiti za otkrivanje i dijagnozu bolesti dojke kod žena koje imaju simptome kao što su kvržica, bol, udubljenje na koži ili iscedak iz bradavica.

Rendgenski pregled pomaže lekarima da dijagnostikuju i leče medicinska stanja. Izlaže vas maloj dozi jonizujućeg zračenja kako bi napravio slike unutrašnjosti tela.

Skrining mamografija

Mamografija je izuzetno važna za rano otkrivanje karcinoma dojke jer može pokazati promene u dojkama godinama pre nego što ih pacijent ili lekar osete.

Dijagnostička mamografija

Dijagnostička mamografija se koristi za pregled pacijenta sa abnormalnim kliničkim nalazima - kao što su kvržica na dojci ili iscedak iz bradavice. Dijagnostička mamografija se takođe može uraditi nakon abnormalnog rezultata skrining mamografije kako bi se procenila oblast zabrinutosti na pregledu.

Zašto je potrebno obaviti mamografski pregled?

Mamografija se može koristiti ili za skrining ili za postavljanje dijagnoze. Žene starije od 30 godina treba da se podvrgnu dijagnostičkoj mamografiji ako imaju simptome, kao što su opipljiva kvržica, zadebljanje ili udubljenje kože dojke, iscedak ili povlačenje bradavice, erozivna ranica bradavice ili bol u dojci.

Mamograf se može koristiti za procenu bola u dojkama kada fizički pregled i istorija nisu konačni. Žene sa grudima koje su guste, "kvrgave" i/ili veoma velike mogu se pregledati mamografom, jer fizički pregled može biti težak za izvođenje.

Žene koje su pod visokim rizikom od raka dojke ili sa istorijom raka dojke mogu se rutinski pregledati mamografijom.

Kada je potrebno obaviti mamografski pregled?

Obavljanje skrining mamografije se preporučije svake godine za žene, počevši od 40 godina. Istraživanja su pokazala da godišnji mamografi dovode do ranog otkrivanja raka dojke. Takođe, žene koje su imale rak dojke i one koje su pod povećanim rizikom zbog porodične istorije raka dojke ili jajnika, treba da potraže stručni medicinski savet o tome da li treba da počnu sa skriningom pre 40. godine života. Ukoliko spadate u ovu, visoko rizičnu grupu, možda je potrebno da obavite MR dojke pored godišnjeg mamografa.

Priprema za mamografski pregled

Pre zakazivanja mamografije potrebno je da obavestite svog doktora o svim prethodnim operacijama, upotrebi hormona i porodičnoj ili ličnoj istoriji raka dojke.

Nemojte zakazivati mamografiju nedelju dana pre menstruacije ako su vam grudi osetljive tokom tog perioda. Najbolje vreme za mamografiju je nedelju dana nakon menstruacije. Uvek obavestite svog lekara ili tehničara ako postoji bilo kakva mogućnost da ste trudni.

Pre pregleda potrebno je da:

• Ne stavljate dezodorans, talk ili losion ispod ruku ili na grudi – oni se mogu pojaviti na mamografu kao bele mrlje.
• Opišete sve simptome ili probleme u grudima tehničaru koji obavlja pregled.
• Nabavite svoje prethodne rezultate mamografije – ovo je potrebno za poređenje sa vašim trenutnim stanjem i često se može dobiti na CD-u.

Kako izgleda mamografski pregled?

Tokom mamografije, tehničar će postaviti vaše dojke u mamograf. One će biti postavljene na posebnu platform, dok će vam tehničar postepeno stisnuti dojku.

Kompresija dojke je neophodna kako bi se:

• Izjednačile debljine dojki tako da se sve tkivo može vizualizovati.
• Raširilo tkivo – na taj način se smanjuje verovatnoća da će male abnormalnosti biti skrivene tkivom.
• Dojka držala mirno radi smanjenja zamućenja slike uzrokovano pokretom.
• Smanjilo rasipanje rendgenskih zraka i povećala oštrina slike.

Od vas će se tražiti da promenite položaj tela između slika. Dojka se snima od vrha do dna i sa strane pod uglom. Morate biti veoma mirni i možda ćete morati da zadržite dah na nekoliko sekundi. Tehničar će pre početka snimanja otići u susednu prostoriju iz koje će pokrenuti aparat i sa vama ragovarati putem interfona. 

Kada se pregled završi, tehničar može od vas zatražiti da sačekate dok radiolog ne potvrdi kvalitet svih slika.

Sam pregled može trajati oko 30 minuta.

Rizici mamografskog pregleda

• Uvek postoji mala šansa za rak od prekomernog izlaganja zračenju. Međutim, s obzirom na malu količinu zračenja koja se koristi u medicinskom snimanju, korist od tačne dijagnoze daleko nadmašuje povezani rizik.
• Lažno pozitivni mamografi (5-15% skrining mamografija zahteva više testiranja kao što su dodatni mamografi ili ultrazvuk, ako postoji abnormalni nalaz, može bit potrebno da se izvršiti naknadni pregled ili biopsija – većina biopsija potvrđuje da rak nije bio prisutan).

Prednosti mamografskog pregleda

• Skrining mamografija smanjuje rizik od smrti usled raka dojke. Koristan je za otkrivanje svih vrsta raka dojke.
• Skrining mamografija poboljšava sposobnost lekara da otkrije male tumore. Kada su karcinomi mali, žena ima više mogućnosti lečenja.
• Upotreba skrining mamografije povećava otkrivanje malih abnormalnih izraslina tkiva ograničenih na mlečne kanale u dojci.
• Zračenje ne ostaje u vašem telu nakon rendgenskog pregleda.

 

Cenovnik pogledajte ovde.