Rendgen pluća i upala pluća izazvana virusom Covid-19

Rendgen pluća je dijagnostička metoda koja se već decenijama primenjuje za otkrivanje brojnih oboljenja koja dovode do zapaljenja pluća kao što su hronični bronhitis i astma, embolija, TBC, zatim za otkrivanje benignih ili malignih promena na plućima, ali i za utvrđivanje upala pluća izazvanih virusnim infekcijama, te je rendgen zbog pojave virusa Covid-19 odnosno Korona virusa, jedan od najčešće primenjivanih pregleda proteklih godinu dana.

 

Šta je rendgen?

Rendgen ili radiografija je brza i jednostavna metoda koja pruža bitne informacije lekaru o snimanom delu tela na osnovu kojih se može utvrditi dalji pravilan tok lečenja pacijenta. Rendgen je aparat koji funkcioniše po principu X zraka čija je primena veoma korisna u sferi medicine. Naime, X zraci prolaze kroz snimano meko tkivo ili koštani sistem koji potom stvaraju sliku o onome šta se dešava u unutrašnjosti organizma pacijenta. Prilikom snimanja primenjuje se doza zračenja koja je zaista minimalna i ne ostavlja nikakva oštećenja po ljudski organizam. Rendgen ima široku primenu, odnosno pogodan je za snimanje različitih delova tela, brojnih organa različitih struktura, a najčešći su rendgen kičme, rendgen zglobova, rendgen kolena (ili noge, šake i ostalih ekstremiteta najčešće prilikom traume preloma), rendgen srca, kao i najzastupljeniji rendgen pluća odnosno rendgen grudnog koša.

Snimanje pluća - Šta otkriva rendgen pluća?

Snimanje grudnog koša se vrši po predlogu lekara pulmologa ukoliko postoji sumnja na oboljenje pluća zbog pojave intenzivnog kašlja (posebno ako taj kašalj u nekim slučajevima prati i ispljuvavanje krvi), zbog utvrđivanja postojanja tumora, u slučaju pucanja plućne maramice, u slučaju oboljevanja od virusa Covid-19 koji u pojedinim slučajevima agresivno napada pluća zaraženog pacijenta.

Radiološka dijagnostika je od izrazitog značaja u otkrivanju infekcije Covid-19, jer je upravo jedna od glavnih karakteristika virusa Korona da „napada“ grudni koš pacijenta. Neminovno je da veliki broj pacijenata preleži Koronu bez komplikacija i posledica po pluća, dok drugi pak obole od blažeg ili težeg oblika upale. Svakako, da biste bili sigurni da je sa vašim plućima sve uredu jedini pravilan način je da vas lekar uputi na RTG snimanje pluća. Čak i u slučaju da se utvrdi Korona virus na plućima, rendgen je ponovo od velikog značaja, jer će vaš lekar dobiti neophodne informacije u kojoj fazi upale su pluća i prema tome vam prepisati adekvatnu terapiju za lečenje.

Dosadašnja praksa je pokazala da je značajna uloga rendgena i u tome što može prikazati začetak upale pre nego pacijent utvrdi prisustvo virusa SARS-CoV-2, tačnije dešavalo se da rendgen snimak prikaže upalno stanje čak i nakon dobijanja negativnih laboratorijskih analiza i PCR testa.

 

Snimanje pluća kako izgleda?

Standardna procedura izgleda tako što pacijent mirno stoji ispred rendgena grudima okrenut ka ploči. Pregled se može vršiti i u sedećem ili ležećem položaju, potpuno je bezbolan i traje svega nekoliko minuta. Priprema za ovaj pregled ne postoji, pacijent neometano obavlja sve svoje svakodnevne aktivnosti pre pregleda, kao i odmah nakon istog. Na pregledu jedino što se očekuje od pacijenta je da sa tela ukloni metalne predmete o čemu će detaljno biti upućen od strane medicinskog radnika i da bude miran za vreme snimanja. U nekim slučajevima se može desiti da bude potrebe za zadržavanjem daha na nekoliko sekundi kako bi se izbeglo pomeranje grudnog koša, te da bi snimak bio što jasniji.

 

Šta je upala pluća - pneumonija?

Upala pluća je akutno zapaljenje parenhima odnosno tkiva pluća, zapaljenje alveola i prostora između njih. Predstavlja jedno od najopasnijih stanja i oboljenja respiratornog sistema i ukoliko se ne otkrije i ne leči odmah s početka može dovesti do velikih bolova i otežanog disanja, usporenog toka lečenja, a u onim najtežim slučajevima čak i do vode u plućima i otkazivanja samih pluća. Upala pluća se javlja u svim starosnim dobima, no u nešto rizičniju grupu spada populacija starija od 65 godina i oni koji boluju od više udruženih hroničnih oboljenja, odnosno oni koji imaju predispozicije za narušen i slabiji imunosistem. Upala pluća može zahvatiti jedno ili oba plućna krila.

 

Simptomi Korona virusa i simptomi upale pluća

Simptomi virusa Covid-19 uključuju promene upravo na respiratornim organima koje se mogu ogledati u nedostatku mirisa u lakšim slučajevima, a u onim težim u kratkom dahu i nadražajnom kašlju, sve praćeno temperaturom i malaksalošću. Dosadašnje iskustvo lekara pokazalo je da je potrebno 5 do 6 dana od pojave prvih simptoma da se virus Covid-19 spusti na pluća.

Indikacije virusa Covid-19 koje ukazuju na upalu pluća su:

• Bol u grudima

• Kašalj (kod atipičnih zapaljenja kao kod ovog izazvanog virusom SARS-CoV-2 kašalj je najčešće suv)

• Otežano disanje

• Nedostatak daha i plitak dah

• Gušenja

• Povišena telesna temperatura koju prati malaksalost i bol u mišićima. Karakteristično je da temperatura raste postepeno i može biti veoma visoka.

• Glavobolja

Koliko traje oporavak od virusa Covid-19

Nadalje, koliko će vremena biti potrebno da se pacijent u potpunosti oporavi zavisi od dosta faktora: starosne dobi, pola, eventualnog postojanja hroničnih oboljenja, nivoa zaraženosti virusom, opšteg inuniteta u momentu oboljevanja od virusa, a jedan od najvažnijih je pravovremeno utvrđivanje prisustva virusa, otkrivanje upale pluća u početnom stadijumu, primenjivanje redovne terapije prepisane od lekara. Zbog svega navedenog neki pacijenti već posle dve nedelje ozdrave od virusa Covid-19 dok je drugima potrebno dosta više vremena, a neki i po oporavku, mesecima posle, primećuju posledice koje se najviše ogledaju u ubrzanom disanju i čestom umaranju.

 

Upala pluća bez temperature

Verujemo da ste do sada već došli do informacije iz vašeg okruženja ili medija kako Korona virus i upalu pluća ne mora uvek da prati i povišena temperatura. Covid-19 nije isti kod svih pacijenata, ne utiče isto na sve organe i ne izražava se istim simptomima. Jedna grupa simptoma virusa Covid-19 se može smestiti u one slične gripu kada se javlja glavobolja i malaksalost, bol u mišićima, gubitak mirisa i ukusa, blag kašalj, a sve to bez temperature. Obzirom da u ovakvom slučaju svi ostali navedeni simptomi mogu biti jasni pokazatelji upale pluća RTG snimanje grudnog koša je jedan od osnovnih pregleda i jedini način da se otkloni sumnja ili utvrdi prisustvo ovog virusa na plućima.

Ukoliko rendgen, u zavisnosti od individualne situacije pacijenta, nije adekvatan za stvaranje jasne slike o stanju pluća preporuka lekara može biti i CT skener. Da li je bolji rendgen ili CT skener za utvrđivanje upale pluća i koja je razlika između rendgena i CT skenera očekujte uskoro.

 

Snimanje pluća posle preležanog virusa Covid-19

Jedan od možda najvažnijih pregleda je kontrolni pregled posle ozdravljenja i dobijenog negativnog PCR testa. Naime, mnogi pacijenti i posle preležanog virusa osećaju posledice u vidu otežanog disanja i brzog zamaranja, što apsolutno može biti ukazatelj na upalni proces koji i dalje traje na plućima pacijenta. Radiološkom dijagnostikom i rendgen pregledom se može brzo i lako utvrditi da li postoje izvesne promene na plućima.